「我所知道的愛爾蘭語-文法-數字」修訂間的差異

出自Tan Kian-ting的維基
跳至導覽 跳至搜尋
行 343: 行 343:
|}
|}


====== 1000以上 ======
TODO
*
*


行 377: 行 379:
#1個或n個名詞:名詞+nó+數詞(去數數型),如:lá nó dhó(注意不是dó)一天或兩天
#1個或n個名詞:名詞+nó+數詞(去數數型),如:lá nó dhó(注意不是dó)一天或兩天
#x個或y個名詞:x(去數數型)+nó+y(去數數型)+de+名詞單數(Lenition):cúig nó sé de bhliain 五或六年
#x個或y個名詞:x(去數數型)+nó+y(去數數型)+de+名詞單數(Lenition):cúig nó sé de bhliain 五或六年
===計量===
註:
* 單主:名詞的單數主格
* 雙數:
** '''第2變格名詞的單數與格''' (bróg-> bróig; girseach -> girsigh)
** '''其餘'''變格名詞的'''單數主格'''
* 三到十:
** '''有些名詞使用「三到十」'''的特殊複數形式(以下稱「三到十型」,例如下表)外,'''餘用單數主格'''。
*
{| class="wikitable"
|+
有「三到十型」的常用名詞
!名詞
!三到十型
!解釋
!註
|-
|bliain
|bliana
|年
|
|-
|ceann
|cinn
|頭、個
|除「頭」以外,亦指「幾個」東西的幾個,接在數詞後面,代指先前提到的名詞,不用於人。
比如:我有三隻狗,他有七隻。
Tá trí ghadhar agam, agus tá seacht '''gcinn''' aige.
|-
|
|
|
|
|-
|
|
|
|
|-
|
|
|
|
|-
|
|
|
|
|-
|
|
|
|
|-
|
|
|
|
|}
*
* L:後方名詞lenition軟音化
* E:後方名詞eclipsis暗音化
* H:後方名詞h-prothesis(母音開頭者,字首加h)
{| class="wikitable"
|+
!數字
!說明
!範例
!子音交替
!備註
|-
|1
|aon<sup>L</sup> + 單主 + amháin
單主 + amháin
單主
|aon chapall amháin
capall amháin
capall
| rowspan="2" |L
|此處aon 不能單獨使用,單獨使用指:任何any。
amháin有「只、衹」的意思。
|-
|2
|dhá<sup>L</sup> + '''雙數'''
|dhá chapall
''dhá bróig''
|前接an冠詞變成dá,即*an dhá<sup>L</sup> -> an dá<sup>L</sup>。an dá chapall
|-
|3-6
|trí(ceithre, cúig, sé) <sup>L</sup> +'''三到十'''
|trí(ceithre, cúig, sé)  chapall
''trí(ceithre, cúig, sé)  uibhe''
|L 其他
H 三到十型
|
|-
|7-10
|seacht(ocht, naoi, deich)<sup>E</sup>+'''三到十'''
|
|
|
|}


==序數==
==序數==




==參考==
== 參考==
*''New Irish Grammar''
*''New Irish Grammar'', Christian Brothers
* [http://www.nualeargais.ie/gnag/zahl2.htm Caibidil a hAon Déag: the Numbers (na hUimhreacha) > Numbers from 100 - 1 Mio], Lars Braesicke
*''Basic Irish'', Nancy Stenson
*[http://www.nualeargais.ie/gnag/zahl2.htm Caibidil a hAon Déag: the Numbers (na hUimhreacha) > Numbers from 100 - 1 Mio], Lars Braesicke


{{Footer我所知道的愛爾蘭語}}
{{Footer我所知道的愛爾蘭語}}

於 2023年8月14日 (一) 01:46 的修訂

本頁是我所知道的愛爾蘭語系列的一部分。 目錄


以下講標準語的數字使用文法。愛爾蘭語的數字的使用比較複雜,雖然沒有漢語的量詞,但是有修飾人數,類似名或位的數詞,而且修飾名詞和形容詞還要考慮陰陽性單複數及是否軟音化。

愛爾蘭數字分類

  • 基數:數數用、修飾名詞
修飾名詞(表示名詞的數量)的又有分:
    • 修飾人的(x位、x名)
    • 修飾非人的(x個[事物])
  • 序數:第x

基數

數數

數字列表

以下的數字,能加a的都加a,因為在數數的時候,a這個虛詞不能忽略。a會觸發字首加h (h-prothesis)。

有興趣的可以比較1-10的形態和英語、法語等其他印歐語系數字的異同。

0-10

1~10為「虛詞a + 數數基本型(以下稱基本型)」

阿拉伯數字 愛爾蘭語 備註
0 náid 不加虛詞a
1 a haon 基本型原型是aon
2 a dó 計物型為dhá
3 a trí
4 a ceathair 計物型為ceithre
5 a cúig
6 a sé
7 a seacht
8 a hocht 基本型原型是ocht
9 a naoi
10 a deich
11-19

11~19為「虛詞a+『1~9 基本型』+déag(表示10)」。

但是12 (a dó dhéag) 的déag 要lenition,變成dhéag。

阿拉伯數字 愛爾蘭語 備註
11 a haon déag 1+10
12 a dó dhéag
  1. 2+10
  2. 2. *déag -> dhéag
13 a trí déag 3+10
14 a ceathair déag 4+10
15 a cúig déag 5+10
16 a sé déag 6+10
17 a seacht déag 7+10
18 a hocht déag 8+10
19 a naoi déag 9+10
20-99
  • 我們把二位數拆成XY比較。
  • X0(20、30、40、50、60、70、80、90) 如下所示,不加虛詞a。
阿拉伯數字 愛爾蘭語 備註
20 fiche
30 tríocha
40 daichead
50 caoga
60 seasca
70 seachtó
80 ochtó
90 nócha
  • XY(尾數Y非0時)=「X0 + 虛詞a +Y」
阿拉伯數字 愛爾蘭語 備註
21 fiche a haon 20+1
33 tríocha a trí 30+3
52 caoga a dó 50+2
75 seachtó a cúig 75+5
86 ochtó a sé 80+6
99 nócha a naoi 90+9
100-999

我們還是把三位數拆成 XYZ:

  • X00:

céad 表示100,不加a,200, 300..., 900是以「X個100」的形式表示。

根據之後會細講的規則,200, 300, ... , 600中,céad要 lenition;700, 800, 900中,céad要eclipsis。於是得下表:


阿拉伯數字 愛爾蘭語 備註
100 céad 開頭不加aon
200 dhá chéad 1.不是dó開頭

2. 以下到600,céad 需 lenition

300 trí chéad
400 ceithre chéad 不是ceathair開頭
500 cúig chéad
600 chéad
700 seacht gcéad 以下到900,céad 需 eclipsis
800 ocht gcéad
900 naoi gcéad
  • X10=X00+a+10的基本型,如:
阿拉伯數字 愛爾蘭語 備註
110 céad a deich 100+10
210 dhá chéad a deich 200+10
910 naoi gcéad a deich 900+10
  • XY0(Y>1,即X20, X30...X90)=X00+is+Y0基本型,如:
阿拉伯數字 愛爾蘭語 備註
120 céad is fiche 100+is+20
230 dhá chéad is tríocha 200+is+30
850 ocht gcéad is caoga 800+is+50
990 naoi gcéad is nócha 900+is+90
  • XYZ(其餘三位數)=X00+YZ基本型(如果前面有a,補a),如:
阿拉伯數字 愛爾蘭語 備註
101 céad a haon 100+1
102 céad a dó 100+2
209 dhá chéad a naoi 200+9
311 trí chéad a haon déag 300+11
312 trí chéad a dó dhéag 300+12
519 cúig chéad a naoi déag 500+19
521 cúig chéad fiche a haon 500+21
659 sé chéad caoga a naoi 600+59
882 ocht gcéad ochtó a dó 800+82
999 naoi gcéad nócha a naoi 900+99
1000以上

TODO

算數

  1. X+Y = Z:X的數數型 is Y的數數型, sin Z的數數型;a trí is a dó, sin a cúig (3+2 = 5)
  2. X-Y = Z:Y的數數型 ó X的數數型*, sin Z的數數型;a dó óna trí, sin a haon (3-2 = 1)
  3. X*Y = Z:X的數數型 faoi Y的數數型*, sin Z的數數型;a dó faoina trí, sin a sé (2 * 3 = 6)
  4. X/Y = Z:X的數數型 ar Y的數數型, sin Z的數數型;a sé ar a trí, sin a dó (6 / 3 = 2)

註:

  1. 標星號*者(ó, faoi),若後接Y的數數型開頭為a,則:
    1. ó + a -> óna
    2. faoi + a -> faoina
    X ar Y有「X比Y」或是「X分之Y」的意思

號碼式念法、小數

  1. 一般號碼:把數字n依位數拆成一個一個數字個別唸。
    例:18712 => 1,8,7,1,2 =>a haon, a hocht, a seacht, a haon, a dó
  2. 小數:「整數部分的數數型」+pointe(點,IPA:[pˠinʲtʲə] m4,pl.~í)+「小數部分的號碼式念法」
    例: 106.27 => 106 + pointe + 2,7 => céad is a sé pointe a dó, a seacht

去掉a的數數型

打牌
  1. aon an mháimh (Ace王牌,mámh:王牌 trump)
  2. an + (t-) aon/do…/deich + 花色,花色包含:
    1. hart 紅心
    2. triuf 梅花
    3. spéireata 黑桃
    4. muileata 方塊
做幾次
  1. faoi + 數數型(Lenition,去a),如:faoi dhó(作)兩次
X個或Y個
  1. 1個或n個名詞:名詞+nó+數詞(去數數型),如:lá nó dhó(注意不是dó)一天或兩天
  2. x個或y個名詞:x(去數數型)+nó+y(去數數型)+de+名詞單數(Lenition):cúig nó sé de bhliain 五或六年

計量

註:

  • 單主:名詞的單數主格
  • 雙數:
    • 第2變格名詞的單數與格 (bróg-> bróig; girseach -> girsigh)
    • 其餘變格名詞的單數主格
  • 三到十:
    • 有些名詞使用「三到十」的特殊複數形式(以下稱「三到十型」,例如下表)外,餘用單數主格
有「三到十型」的常用名詞
名詞 三到十型 解釋
bliain bliana
ceann cinn 頭、個 除「頭」以外,亦指「幾個」東西的幾個,接在數詞後面,代指先前提到的名詞,不用於人。

比如:我有三隻狗,他有七隻。

Tá trí ghadhar agam, agus tá seacht gcinn aige.

  • L:後方名詞lenition軟音化
  • E:後方名詞eclipsis暗音化
  • H:後方名詞h-prothesis(母音開頭者,字首加h)
數字 說明 範例 子音交替 備註
1 aonL + 單主 + amháin

單主 + amháin

單主

aon chapall amháin

capall amháin

capall

L 此處aon 不能單獨使用,單獨使用指:任何any。

amháin有「只、衹」的意思。

2 dháL + 雙數 dhá chapall

dhá bróig

前接an冠詞變成dá,即*an dháL -> an dáL。an dá chapall
3-6 trí(ceithre, cúig, sé) L +三到十 trí(ceithre, cúig, sé) chapall

trí(ceithre, cúig, sé) uibhe

L 其他

H 三到十型

7-10 seacht(ocht, naoi, deich)E+三到十


序數

參考


相關主題